سربریدن و شكار حیوانات

از دانشنامه‌ی اسلامی

اگر حیوانى را طبق دستور شرع، «ذبح» یا «نحر» و یا «شکار» نمایند، آن حیوان «تذکیه» شده و حلال است و در اصطلاح فقهى، آن را «مُذَکى» مى نامند، ولی اگر تذکیه شرعى نشده باشد، «میته» نامیده مى شود که حرام و نجس است.

ذبح و شکار حیوانات

در اینجا، دو مبحث وجود دارد: یکى شکار حیوانات وحشى و دیگرى ذبح یا سر بریدن حیوانات اهلى و غیراهلى که هر کدام را جداگانه معرفى مى نماییم:

الف) شکار کردن

حیوان حلال‌گوشت وحشى مانند آهو، بز کوهى و کبک را اگر به وسیله سلاح یا سگ شکارى شکار کنند، در صورتى که با شروط مقرر انجام شده باشد، پاک و حلال است و اگر یکى از شروط آن ناقص باشد حرام است، مگر این که حیوان را زنده بگیرند و سرش را ببرند. شکار ماهى عبارت است از: زنده‌گرفتن آن از آب و در صورتى که «فلس» داشته باشد حلال است و شرط دیگرى در آن معتبر نیست.

ب) سر بریدن

اگر حیوان حلال‌گوشت - اعم از اهلى و وحشى - را با رعایت دستور و شروطى که مقرر شده سر ببرند خوردن گوشت آن حلال است. دستور سربریدن حیوان آن است که حلقوم (مجراى تنفس)، مرى (مجراى غذا) و دو رگ بزرگ را که در دو طرف حلقوم است، از پایین برآمدگى زیر گلو به طور کامل ببرند و اگر آن ها را بشکافند، کافى نیست. ذبح شتر نیز شکل خاصى دارد که «نحر» نامیده مى شود.

شروط ذبح حیوانات

  • ۱- ذبح‌کننده باید مسلمان باشد؛
  • ۲- باید سر حیوان را با جسم تیزى که از آهن باشد ببرند؛
  • ۳- در موقع سربریدن، باید جلوى بدن حیوان رو به قبله باشد؛
  • ۴- هنگام سربریدن، باید نام خدا را ببرند؛ مثلا همین قدر که به قصد ذبح بگویند: «بسم الله»، کافى است؛
  • ۵- حیوان پس از بریدن چهار رگ مذکور، حرکتى کند، اگر چه مثلاً چشم یا دم خود را حرکت دهد یا پاى خود را به زمین بزند.

پانویس

  1. آشنایى با ابواب فقه، محمداسماعیل نورى ، ص ۱۱۹.
  2. تحریرالوسیله، ج ۲، ص ۱۳۵-۱۴۵.
  3. تحریرالوسیله، ج ۲، ص ۱۴۶-۱۵۴.
فقه/احکام
عبادات: تقلید، طهارت، نماز، روزه، خمس، زکات، حج

اموال: خرید و فروش، شرکت، صلح، اجاره، مزارعه، مساقات، وکالت، قرض، حواله، رهن، ضامن شدن، کفالت، امانت، عاریه، ارث، غصب

آداب و رفتار: ازدواج، طلاق، خوردن و آشامیدن، نذر و عهد، قسم، امر به معروف و نهی از منکر، صید ، ذبح، وصیت، مال پیدا شده، وقف، دفاع، مسائل مستحدثه

رده ها: احکام | احکام عبادی | احکام اقتصادی | احکام خانواده | احکام روابط اجتماعی |اصطلاحات احکام|مراجع تقلید